Jak zdecentralizować zarządzanie danymi w organizacji?

 

Współczesne organizacje gromadzą i analizują ogromne ilości informacji, co stanowi zarówno szansę, jak i wyzwanie. Tradycyjne, scentralizowane modele zarządzania danymi często prowadzą do problemów związanych z wydajnością, skalowalnością oraz elastycznością przetwarzania danych. Silne uzależnienie od centralnych zespołów powoduje opóźnienia w dostarczaniu danych oraz zwiększa ryzyko błędów wynikających z nadmiernej złożoności systemów. W odpowiedzi na te trudności powstała koncepcja Data Mesh – model zdecentralizowanego zarządzania danymi, który zmienia podejście do ich organizacji i wykorzystania. W niniejszym artykule przyjrzymy się temu, jak wdrożenie Data Mesh pozwala firmom efektywnie zarządzać informacją, zwiększać dokładność danych i wspierać podejmowanie trafniejszych decyzji biznesowych.

 

Zastanawiasz się, jak zwiększyć elastyczność zarządzania danymi?

 

Sprawdź, jak Data Mesh może pomóc Twojej firmie.

Rola danych w organizacji – wyzwania i potrzeby

Współczesne przedsiębiorstwa funkcjonują w rzeczywistości, w której dane mają duże znaczenie w niemal każdym aspekcie działalności. Informacje o klientach, sprzedaży, operacjach czy trendach rynkowych pozwalają na optymalizację procesów i osiąganie przewagi konkurencyjnej. Jednak aby dane mogły przynosić realne korzyści, muszą być precyzyjne, aktualne i łatwo dostępne.

W tradycyjnych modelach zarządzania danymi cała organizacja bazuje na centralnych zespołach analitycznych i IT. Taka struktura powoduje liczne trudności:

  • Ograniczona skalowalność – wraz ze wzrostem liczby źródeł danych i ich objętości centralne zespoły mają coraz większy problem z efektywnym przetwarzaniem informacji.
  • Zbyt długi czas oczekiwania na dane – zespoły biznesowe są uzależnione od analityków danych, co prowadzi do opóźnień w dostępie do potrzebnych informacji.
  • Brak przydatnych informacji – centralne systemy często nie uwzględniają specyfiki poszczególnych działów, co sprawia, że dostarczane raporty mogą nie odpowiadać na konkretne potrzeby biznesowe.
  • Problemy z integracją danych – różne źródła informacji wymagają odpowiedniego łączenia danych, co w scentralizowanym podejściu staje się coraz większym wyzwaniem.
  • Obciążenie centralnych zespołów – każda nowa analiza czy raport wymaga zaangażowania specjalistów IT, którzy zamiast koncentrować się na strategicznych działaniach, zajmują się bieżącymi zapytaniami.

Aby rozwiązać te problemy, organizacje potrzebują modelu, który umożliwi efektywne zarządzanie danymi bez ograniczeń wynikających z centralizacji. Tu właśnie pojawia się koncepcja Data Mesh, która pozwala na decentralizację odpowiedzialności za dane, co zwiększa ich wartość dla całej organizacji.

Czym jest Data Mesh?

Data Mesh, czyli sieć danych to nowoczesna koncepcja zarządzania danymi, której celem jest decentralizacja i przypisanie odpowiedzialności za dane bezpośrednio do zespołów biznesowych. Zamiast scentralizowanego podejścia, w którym jeden dział IT gromadzi, przetwarza i udostępnia informacje dla całej organizacji, Data Mesh opiera się na podziale danych według domen – obszarów odpowiadających konkretnym funkcjom biznesowym, np. finansom, sprzedaży czy HR.

W tradycyjnym modelu większość organizacji posiada centralny zespół odpowiedzialny za integrację, transformację i analizy danych. Wraz z rozwojem firmy i wzrostem liczby źródeł danych prowadzi to jednak do problemów ze skalowalnością i wydajnością. Przetwarzanie informacji trwa zbyt długo, a zespoły operacyjne nie mają pełnej kontroli nad dostępem do danych, co utrudnia szybkie podejmowanie decyzji.

Data Mesh rozwiązuje te problemy poprzez zastosowanie kilku mechanizmów:

  • Zarządzanie danymi w domenach – każda domena biznesowa jest właścicielem swoich danych, co pozwala na ich lepszą organizację i bardziej efektywne wykorzystanie.
  • Produkty danych (Data Product) – informacje nie są już traktowane jako surowe zbiory, lecz jako przemyślane, gotowe do użycia zasoby (raporty, dashboardy, API), które spełniają określone standardy jakości i są projektowane z myślą o konkretnych odbiorcach.
  • Autonomia w przetwarzaniu danych – zespoły mogą samodzielnie zbierać, analizować i udostępniać informacje w ramach organizacji bez konieczności angażowania centralnych struktur IT.

Czym Data Mesh różni się od tradycyjnego zarządzania danymi?

CechaModel scentralizowany Data Mesh
Struktura Centralny zespół ITRozproszone domeny danych
Dostęp do danych Czasochłonny i ograniczonySzybszy i elastyczny
Integracja danychZłożona i problematycznaUłatwiona przez niezależne produkty danych
Wydajność Spowolniona przez obciążenie IT Skalowalna i dynamiczna
Odpowiedzialność IT odpowiada za wszystkie dane Każda domena zarządza swoimi danymi

 

Data Mesh pozwala na efektywne wykorzystanie informacji, ponieważ zespoły odpowiedzialne za konkretne domeny mogą szybciej reagować na zmiany rynkowe i potrzeby operacyjne.

Podstawowe zasady modelu Data Mesh

Zdecentralizowane zarządzanie danymi w modelu Data Mesh opiera się na kilku fundamentalnych zasadach.

Autonomia zespołów i zarządzanie danymi w domenach

W modelu Data Mesh każda domena biznesowa (np. HR, marketing, sprzedaż) jest właścicielem swoich danych i odpowiada za ich jakość oraz dostępność. Pozwala to uniknąć sytuacji, w której zespoły muszą czekać na dane przetwarzane przez centralny dział IT. Autonomia ta oznacza także możliwość szybkiego dostosowania struktury danych do zmieniających się potrzeb biznesowych.

Zorientowanie na data product

W koncepcji Data Governance produkt danych to zbiór komponentów cyfrowych, które przetwarzają i udostępniają dane analityczne z określonej domeny organizacyjnej. Każdy z tych produktów jest zarządzany w sposób zdecentralizowany przez odpowiednie zespoły, co pozwala na lepsze dopasowanie danych do rzeczywistych potrzeb biznesowych. Produkty danych mogą funkcjonować samodzielnie, dostarczając wartościowych informacji użytkownikom końcowym, lub stanowić element bardziej złożonych ekosystemów analitycznych.

Spójne standardy i federacyjne zarządzanie

Mimo że poszczególne zespoły mają autonomię, organizacja jako całość musi zapewnić zgodność danych oraz ich interoperacyjność. Oznacza to wprowadzenie ujednoliconych standardów dotyczących ochrony danych, struktury i sposobu udostępniania informacji. Dzięki temu różne źródła mogą być skutecznie łączone, a analiza informacji jest bardziej precyzyjna.

Korzyści wynikające z wdrożenia Data Mesh

Model Data Mesh przynosi organizacjom szereg istotnych korzyści, które wpływają na wydajność operacyjną, jakość danych oraz procesy decyzyjne. Przejście z modelu scentralizowanego na zdecentralizowany pozwala na bardziej elastyczne i skalowalne podejście do zarządzania informacjami.

Większa skalowalność i efektywne wykorzystanie danych

Tradycyjne systemy centralne z czasem stają się wąskim gardłem, ponieważ ilość przetwarzanych informacji stale rośnie. W modelu Data Mesh odpowiedzialność za dane jest rozproszona między różne zespoły, co oznacza, że organizacja może rozwijać swoje systemy analityczne i bazy danych w sposób niezależny od jednego, centralnego działu IT. Pozwala to na szybsze przetwarzanie danych i zwiększa możliwości ich efektywnego wykorzystania.

Elastyczność i szybsze podejmowanie decyzji

Zespoły posiadające autonomię w zakresie zarządzania swoimi danymi mogą dostosowywać procesy analityczne do swoich potrzeb bez konieczności oczekiwania na działania centralnych jednostek. To oznacza, że dane są dostępne szybciej, a ich analiza wspiera podejmowanie decyzji w czasie rzeczywistym. Organizacje, które wdrożyły Data Mesh, mogą dzięki temu szybciej reagować na zmiany rynkowe i wewnętrzne potrzeby biznesowe.

Większa odpowiedzialność za jakość i bezpieczeństwo danych

Ponieważ każdy zespół odpowiada za swoje dane, dbałość o ich jakość i spójność staje się naturalnym elementem codziennej pracy. Model ten eliminuje problem nieaktualnych lub błędnych danych krążących w organizacji, ponieważ każda domena biznesowa ponosi odpowiedzialność za poprawność informacji, które udostępnia innym. Dodatkowo zdecentralizowane podejście wspiera bezpieczeństwo danych, ponieważ zespoły mogą wdrażać specyficzne mechanizmy ochrony dostosowane do swoich obszarów działalności.

Uproszczenie dostępu do danych i ich analiza

W scentralizowanych modelach dostęp do danych często wymaga długiego procesu autoryzacji i dostosowania struktur do różnych potrzeb zespołów. Data Mesh upraszcza ten proces, umożliwiając każdemu zespołowi tworzenie i udostępnianie produktów danych w sposób uporządkowany i zgodny z określonymi standardami. Dzięki temu analizy danych mogą być prowadzone szybciej i skuteczniej, a integracja danych z różnych źródeł staje się bardziej intuicyjna.

jak zdecentralizować zarządzanie danymi w organizacji

Jak wdrożyć Data Mesh w organizacji?

Przejście z tradycyjnego modelu scentralizowanego do Data Mesh wymaga dobrze przemyślanej strategii oraz zaangażowania różnych zespołów w organizacji. Wdrożenie powinno odbywać się stopniowo, z uwzględnieniem istniejących procesów i systemów.

Analiza obecnego podejścia do zarządzania danymi

Pierwszym krokiem jest dokładna ocena sposobu, w jaki organizacja obecnie przetwarza i przechowuje informacje. Warto zidentyfikować kluczowe obszary wymagające poprawy, np. długie czasy oczekiwania na raporty, problemy z integracją danych czy ograniczenia wynikające z przeciążenia centralnych zespołów IT.

Tworzenie zespołów odpowiedzialnych za konkretne domeny danych

W modelu Data Mesh ważną rolę odgrywa przypisanie odpowiedzialności za dane do poszczególnych zespołów. Każda domena biznesowa powinna mieć dedykowaną grupę ekspertów, którzy zarządzają danymi w swoim obszarze i tworzą produkty danych dostępne dla innych użytkowników w organizacji.

Ustalanie jednolitych standardów i procesów wymiany informacji

Mimo że Data Mesh promuje decentralizację, konieczne jest zachowanie spójnych standardów w zakresie jakości, interoperacyjności i bezpieczeństwa danych. Organizacja powinna określić zasady przechowywania, przetwarzania oraz dostarczania danych, tak aby informacje mogły być łatwo wykorzystywane przez różne zespoły.

Wdrożenie narzędzi umożliwiających autonomiczną pracę z danymi

Zespoły muszą mieć dostęp do odpowiedniej infrastruktury umożliwiającej niezależne zarządzanie i analizowanie danych. W tym celu organizacje często korzystają z nowoczesnych platform analitycznych oraz rozwiązań z zakresu uczenia maszynowego, co pozwala na bardziej zaawansowaną analizę informacji bez konieczności angażowania centralnych zespołów IT.

Monitorowanie i stopniowa optymalizacja nowego modelu

Wdrożenie Data Mesh to proces wymagający stałej kontroli i dostosowywania do zmieniających się potrzeb biznesowych. Organizacje powinny regularnie monitorować, jak funkcjonuje nowy model, identyfikować potencjalne obszary do poprawy oraz dostosowywać swoje podejście do zarządzania danymi na podstawie realnych doświadczeń użytkowników.

 

Poznaj praktyczne korzyści decentralizacji zarządzania danymi!

 

Umów się na konsultację

Najczęstsze błędy i wyzwania we wdrażaniu Data Mesh

Chociaż model Data Mesh oferuje liczne korzyści, jego implementacja może napotkać na różne trudności. Wiele organizacji boryka się z problemami wynikającymi z braku doświadczenia w zdecentralizowanym zarządzaniu danymi oraz oporem przed zmianą dotychczasowych procesów.

Brak spójności w standardach przechowywania i przetwarzania danych

Jednym z najczęstszych wyzwań jest brak jednolitych zasad dotyczących struktury danych i ich organizacji. Jeśli każdy zespół stosuje własne rozwiązania bez odpowiednich wytycznych, może to prowadzić do trudności w integracji danych oraz problemów z ich dokładnością.

Problemy z integracją systemów i narzędzi analitycznych

Wdrożenie Data Mesh wymaga zastosowania narzędzi umożliwiających efektywne zarządzanie rozproszonymi danymi. Niekiedy organizacje korzystają z różnych, niekompatybilnych technologii, co może utrudniać współpracę między zespołami. Warto zainwestować w rozwiązania wspierające spójne przetwarzanie i analizę danych.

Oporność organizacji przed zmianą sposobu zarządzania danymi

Zmiana modelu zarządzania danymi wymaga przekształcenia dotychczasowych struktur organizacyjnych, co często spotyka się z oporem pracowników przyzwyczajonych do scentralizowanych procesów. Ważne jest odpowiednie przygotowanie zespołów oraz edukacja w zakresie korzyści płynących z nowego podejścia.

Konieczność edukacji zespołów na temat odpowiedzialności za dane

Data Mesh wymaga, aby zespoły biznesowe przejęły większą odpowiedzialność za zarządzanie danymi. Wiele organizacji zmaga się z brakiem kompetencji w tym zakresie, dlatego istotne jest zapewnienie odpowiednich szkoleń i narzędzi wspierających efektywne zarządzanie informacją.

Jak dostosować strategię zarządzania danymi do przyszłych wyzwań?

Wprowadzenie modelu Data Mesh pozwala organizacjom skuteczniej zarządzać danymi i dostosowywać się do dynamicznych zmian rynkowych. Istotne jest jednak systematyczne monitorowanie funkcjonowania systemu oraz dostosowywanie strategii zarządzania danymi w odpowiedzi na pojawiające się wyzwania.

QBICO wspiera organizacje w skutecznym wdrażaniu Data Mesh, dostosowując rozwiązania do specyfiki ich działalności. Doświadczenie zespołu pozwala na płynne przejście z modelu scentralizowanego na zdecentralizowany oraz uniknięcie typowych błędów wdrożeniowych. Dzięki temu firmy mogą w pełni wykorzystać potencjał swoich danych i usprawnić podejmowanie decyzji.

 

Twoje dane mogą pracować szybciej i skuteczniej – skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak to osiągnąć.

 

Skontaktuj się z nami

FAQ:

Największe wyzwania to zmiana kultury organizacyjnej i przyzwyczajeń zespołów, które wcześniej polegały na centralnych działach IT. Problemem może być także zapewnienie spójności danych w różnych domenach oraz konieczność inwestycji w narzędzia wspierające autonomię zespołów.

Nie, centralne zespoły nadal odgrywają istotną rolę, szczególnie w zakresie ustalania globalnych standardów zarządzania danymi, nadzorowania bezpieczeństwa oraz dostarczania narzędzi wspierających autonomię domen. Model Data Mesh nie eliminuje IT, lecz zmienia jego funkcję – z dostawcy raportów na dostawcę infrastruktury.

QBICO oferuje usługę Ekspertów Danych w Abonamencie, umożliwiając dostęp do interdyscyplinarnego zespołu specjalistów. Klienci mogą wykupić pakiet godzin i elastycznie korzystać z wiedzy ekspertów w zakresie analizy, integracji czy wizualizacji danych.

Autor wpisu: Estera Walczykiewicz